مهندس محمد مومنی _ آمارد نیوز : برنامه ریزی درهر مرحله ایاز زندگی نیاز اصلی برای کسب موفقیت است . می گویند برنامهریزی نکردن یعنی برنامه ریزی برای شکست . برنامه ریزی درمقاطع زمانی که نیازهای ما حجم کارهایی که باید انجام شودبیشتر و یا در حدود فرصتی است که داریم اهمیت بسیاربیشتری پیدا خواهد کرد . با توجه به حجم مباحث کنکور (که نسبت بهسالهای پایه بسیار بیشتراست) و نیز فرصت محدودی که تا روزکنکور وجود دارد . برنامه ریزی اهمیت ویژه ای داشت .
برنامه ریزی ، اصول ثابت و معینی دارد کههر داوطلبی که خواهان کسب رتبه مطلوب است باید آنها رارعایت کند و البته اصل تفاوتهای فردی را در جزئیات لحاظکند .
در این مقاله هفت اصل برنامه ریزی درسی رابررسیکرده و سپس در سه گام روش تهیه یک برنامه اصولی راآموزش میی دهم.
اصل ۱ – تعادلمطالعاتی
در اصل تعادل بایدتوجه کنیم که درس ها را به اندازه اهمیت آنها مطالعهکنید. ضرایب دروس در زیرگروه های هر گروهآزمایشی راازمشاورتان تهیه کرده. و با توجه به این ضرایب میتوانید تعادل در مطالعه را مورد بررسی قرار دهید به طورمثال فرض کنید داوطلبی در گروه آزمایشی ریاضی ، یکی ازرشته های ( زیر گروه ۱) را به عنوان رشته مورد علاقه خودانتخاب کند . همان طور که می دانید در آزمون سراسری ضریبدروس اختصاصی سه برابر ضریب دروس عمومیاست،
بنا براین ضرایب هر یک از دروس به شرحزیر خواهد بود :
شیمی(۶)، فیزیک(۹)، ریاضیات(۱۲)،زبان(۲) ، دین و زندگی (۳)، عربی (۲)، ادبیات (۴)
مجموعاین ضرایب برابر ۳۸ است . حال اگر داوطلب مورد نظر در هفته۴۵ساعت مطالعه کند(میانگین مطالعه درتابستان۵۰ساعت در هفته میباشد) برای بیان کردن ساعت مطالعه مطلوب درهر ساعت باید از تناسب زیر استفاده کند :
مثلا در درسادبیات که ضریب ۴ دارد.
جمعضریب ساعت مطالعه کل
۳۸ ۴۵
ضریبادبیات ساعت مطلوب مطالعه ادبیات
۴ ۵ ≈ x
اصل۲ – واحد مطالعاتی
برخی از داوطلبان عادتدارند ساعت هامطالعه کنند و برخی دیگر نمیتوانند حتی چنددقیقه بصورت متوالی اینکار را انجام دهند. همانطور که قبلاتاکید کردیم کنکور به دلایل تفاوت هایی که با پایه داردنیازمند تغییر در روش مطالعه و برنامه ریزی است. طبقتحقیقات صورت گرفته مطالبی که در ابتدا و انتهای واحدزمانی، مطالعه می شود دارای حداکثر یادآوری خواهند بود.بنابراین اگر داوطلبی بدون وقفه بیش ازدو ساعت مطلبی را مطالعه کند دارای دو حداکثر یادآوریخواهد بود. در حالیکه اگر همین دو ساعت، در دو زمان یکساعته مطالعه شود. دارای حداکثر ۴ یادآوری خواهدبود.
|
با توجه به آهنگ زمانی مطالعه، بهترین واحد زمانیبین ۶۰ دقیقه تا ۹۰ دقیقه می باشد. توصیه می کنیم به ازایهر ۷۵ دقیقه مطالعه، ۱۵ دقیقه استراحت کنید.
اصل ۳ – تنوعطلبی
یکیاز مهارت های لازم برایداوطلبان کنکور، توانایی انتقال یا (Shift) ذهنی است. درکنکور شما باید چندین درس را در کنار هم پاسخدهیدلذا باید این توانایی را داشته باشید. یکیاز راه هایی که می توانید این مهارت را در خودایجاد کنید؛ تنوعمطالعاتی است. دراین اصلشماباید هر روز حداقل چند درس را با هم مطالعه نمایید.
اصل ۴ – ترتیبمطالعۀ دروس
دو نکته مهم در این اصل وجوددارد.
اولا بهتر است دو درس اختصاصی را به صورتمتوالی مطالعه نکنید یعنی بعد از مطالعه یک درس اختصاصی، یکدرس عمومی بخوانید.
دوما درس هایی را که علاقه بیشتریبه آنها دارید در ابتدا و انتهای برنامه و درس هایی کهخواندن آنها برایتان دشوار است را در اواسط برنامه مطالعهکنید. با این روش درس های سخت وقتی مطالعه می شوند که شمابه اندازه کافی گرم شده اید.
اصل ۵ – مطالعۀآزاد
آیا تا به حال شده است که برنامه ای راتنظیم کنید و نتوانید آن را به درستی اجرا کنید. شاید بعضیاز اوقات فقط به دلیل اینکه نتوانسته اید یک زنگ ( واحد)مطالعه را انجام دهید دلسرد شده اید …
برنامه تنظیمشده توسط شما اگر انعطاف کافی را نداشته باشد این مشکلاترا به وجود خواهد آورد.
در هر برنامه ای ۱۰ درصد کلبرنامه باید ” آزاد” باشد تا اگر حوادث غیرمتقربه ای باعثشد نتوانید پیش بینی را اجرا کنید در واحد مطالعه آزادجبران شود،
بنابراین:در طول هفته چهار واحد مطالعاتی را درنظر بگیرید و نام یکی از درس های ضعیف خود را زیر خط کسریبنویسید، اگر در طول هفته ( قبل از مطالعه آزاد ) تمامیپیش بینی ها را اجرا کردید در زنگ مطالعه آزاد، درس ضعیفخود را یخوانید.
اما اگر یک روز نتوانستید ( به هر دلیل)یکی از واحدهای پیش بینی شده را اجرا کنید بعد از تغییراولویت باید یکی از واحد ها را به مطالعه آزاد منتقلکنید.
اصل ۶ – درس هر روزرا همان روز مطالعه کنید
شما که مشغول بهتحصیل در دوره پیش دانشگاهی می باشید ، این اصل مهمترین اصلبرای شماست.
|
طبق نمودار یادآوری مطالب بعد از یادگیریاوج گرفته و سپس به سرعت رو به کاهش می گذارد. اگر هر روزدرس همان روز را مطالعه کنید علاوه بر اینکه سرعت مطالعهشما افزایش می یابد، عمق مطالب نیز بیشتر خواهد شد. بنابراین توصیه می کنیم هر روز درس های همان روز را مطالعهکنید.
اصل ۷ – میزان خوابو استراحت
سوال بسیاری از داوطلبان این است کهچند ساعت در روز بخوابیم . طبق تحقیقات خواب مورد نیازافراد ۱۵ تا ۲۵ ساله در حدود ۶ الی ۸ساعت می باشد . یعنی اگر داوطلبی کمتر از شش ساعت در شبانه روز بخوابد لطمههای جبران ناپذیری در دراز مدت خواهد دید . البته ممکن استاین لطمه ها در کوتاه مدت) مثلا چند هفته یا چند ماه( احساس نشود اما به طور کلی کم خوابی علاوه بر کاهش میزانتمرکز پرش ذهن و افزایش بی دقتی ، باعث کاهش سرعت مطالعه وضعف در حافظه می گردد . یادتان باشدارزش یک خوابخوب کمتر از یک مطاله مفید نیست . توصیه می شود از هفت ساعتخواب حداقل ۵ ساعت آن به صورت متوالی می باشد . این کارانرژی بیشتری ایجاد خواهد کرد . اکنون باید بر اساس هفتاصل گفته شده .،سه گام زیر را انجام دهید تا برنامه درسیخود را معین کنید.
گام ۱ – تعدادواحد مطالعاتی هر روز را تخمینبزنید
در گام اول شما باید هر روز هفته رابه صورت فرضی در نظر بگیرید و طبق اصول ( واحد مطالعه و …)تخمین بزنید که چند واحد مطالعاتی خواهید داشت مثلاشنبه ساعت ۱۴:۳۰از مدرسه تعطیل می شوم و ساعت۱۵به منزل می رسم . ساعت ۱۶:۳۰ الی می توانم درس خواندن راآغاز کنم . از ساعت ۱۶:۳۰ الی۱۷:۴۵ یک واحدمطالعاتیو … و به این ترتیب مثلا متوجه می شوید که شنبه میتوانید ۵ واحد مطالعاتی داشته باشید و این کار را برایتمامی روزهای هفته انجام دهید .
گام ۲ – مطالعه درسهای هر روز را در همان روز قراردهید
همانطور که در اصل یک شش گفتیممطالعه درس هرروز را در یک جدول ( با توجه به تعداد واحدمطالعاتی که در گام یک معین کردید ) بنویسید و چهار زنگمطالعه آزاد نیز در برنامه در نظر بگیرید بهتر است اینچهار زنگ در طول هفته پخش باشد که اگر هر روز نتوانستیددرسی را مطالعه کنید آن را سریعا جبران کنید .
گام ۳ – قطعا تعداد بسیاری از واحدهایمطالعاتی خالی باقی مانده است که در گام آخر با توجه بهاعدادی که در اصل اول استخراج کرده اید باید تعادل را دررنامه خود ایجاد کنید. یعنی مثلا اگر ساعت مطالعه ادبیاترا ۵ در نظر گرفته اید و تا انتهای گام دو ، دو واحدمطالعاتی برای ادبیات د رنظر گرفته اید . باید سه واحد دیگرنیز به ادبیات ااظافه کنید . ( اصل تنوع مطالعاتی را نیزفراموش نکنید) تا تبدیل به ۵ ساعت در هفتهشود
دو نکته مهم :
۱-تقسیمانرژی و حفظ آن تا روز کنکور هنر بسیار مهمی است که میتوانید آن را به راحتی و با هفته ای۶-۴ساعتایجاد کنید . در این زمان باید بدون کنکور زندگی کنید وکاری را انجام دهید که از آن لذت ببرید .
۲-هر روز قبلاز شروع به مطالعه بر اساس نام درسهایی که از قبل معینکرده اید . باید ساعت شروع و پایان مبحث ، منبع ،تعداد تست و … را به طور دقیق معین کنید . یعنی مثلابگویید از ساعت … الی … فیزیک مبحث سینما تیک را ازروی … مطالعه میکنم و ۳۰ تست می زنم و این کار رادر ابتدای روز تا آخرین واحدانجام می دهم .