«خبرجنوب» نوشت: پس از ریزش بخشهایی از سقف بازار تاریخی جهرم نوبت به غار سنگ شکنان رسید به طوری که هم اینک دهانه ورودی این غار فرو ریخته است.

به دلیل بارش های اخیر در شهرستان جهرم، قسمت هایی از دهانه غار تاریخی سنگشکنان دچار ریزش شد. غار سنگشکنان جهرم که بین محلی ها به نام «سنگاِشکن» معروف است، بزرگترین غار دستساز خاورمیانه و یکی از بزرگترین و زیباترین غارهای مصنوعی جهان است.

غار سنگ شکن که در جنوب غربی شهر جهرم و در زیر تپه های البرز کوه واقع است، یکی از نادرترین شاهکارها در تاریخ کهن ایران زمین است. در غار سنگ شکن بیش از ۱۰۰ ستون سنگی وجود دارد که غار را شبیه به تالاری مجلل کرده اند.

غار سنگ شکنان ۲۰۰ متر طول دارد و عرض آن از ۶۰ تا ۱۳۰ متر متغیر است. علیرضا صحراییان فرماندار ویژه جهرم در رابطه با تخریب این غار تاریخی با تاکید بر اینکه هم اینک ورود گردشگران به غار سنگ شکنان ممنوع شده ، می گوید: باتوجه به ریزش های اخیر قسمت هایی از سقف غار و احتمال ادامه این اتفاق از ورود افراد به ویژه گردشگران به محوطه غار جلوگیری به عمل آمده است.

وی اضافه می کند: هنوز برآورد خسارتی صورت نگرفته اما کارشناسان حوزه میراث فرهنگی استان به محل اعزام شدند و در حال بررسی موضوع هستند.

صحراییان می گوید: طرح مرمت و ساماندهی این غار تاریخی از سوی میراث فرهنگی تهیه شده است، طی سال های اخیر براساس این طرح، مرمت غار صورت گرفت اما در حال حاضر به دلیل کمبود اعتبارات این طرح متوقف شده است.

فرماندار ویژه جهرم اضافه می کند: این اثر تاریخی در فهرست ملی به ثبت رسیده است و هم اینک به یکی از جاذبه های مهم گرشگری شهرستان تبدیل شده که جا دارد اعتبارات ویژه ای برای مرمت و ساماندهی آن در نظر گرفته شود.

صحرائیان در ادامه خواستار رسیدگی به وضعیت موجود غار می شود و تاکید می کند: باتوجه به اینکه به پایان سال نزدیک می شویم و جهرم نیز یکی از مقصدهای گردشگران نوروزی است و از سویی هم غار سنگ شکنان یکی از جاذبه های موردتوجه گردشگران و مسافران است از این رو جا دارد هرچه سریعتر وضعیت غار ساماندهی شود.

مصیب امیری مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس نیز در این رابطه می گوید: بر اثر بارندگی های اخیر و جاری شدن سیلاب غار از ناحیه دهانه ورودی سوم و چهارم دچارریزش شده است .

وی می گوید: تا کنون اعتباری بالغ بر ۶ هزار میلیون ریال برای مطالعات و مقاوم سازی این غار تاریخی هزینه شده است. برای تکمیل کل پروژه به اعتباری بالغ بر ۲۵ هزار میلیون ریال نیاز است .

مدیرکل میراث فرهنگی فارس اضافه می کند: این اداره کل طی قراردادی با دانشگاه صنعتی شیراز، از سال ۸۸ تاکنون با توجه به اعتبارات تخصیص یافته ، ضمن شناسایی مناطق فوق بحرانی اعم از ستون ، سقف و درزه ها با رعایت اولویتها ، بخشی ازعملیات اجرایی در زمینه ژئوتکنیک و مقاوم سازی را انجام داده است .

وی اضافه کرد: در این سالها مسولین محلی شهرستان اعم از شورای شهرودوستداران میراث بارها به صورت شفاهی ، کتبی و درج درجراید اقدام به انتقاد از این اداره کل به بهانه مخدوش نمودن چهره غار کرده است .در حالی که اگر عملیات اجرایی مقاوم سازی دهانه های ورودی و ستونهای میانی تاکنون انجام نشده بود ، شاهد تخریب کلی غار و مسدود شدن دهانه های آن بودیم که به تبع خسارتهای جبران ناپذیر بیشتری را به همراه داشت .

امیری گفت: از آنجایی که طی دو سه قرن اخیر به صورت مستمر این غار، محل برداشت سنگهای مورد نیاز جهت مصارف ساختمانی توسط اهالی منطقه با استفاده از ابزار دستی بوده ، شاهد لاغری و ضعف ستونهای موجود هستیم.

در ادامه این گفت و گو عبدالرضا نصیری معاون میراث فرهنگی فارس بااشاره به شدت بارندگی های اخیر در شهرستان جهرم می‌گوید: ریزش غار سنگ شکنان و یا تخریب برخی از آثار و بناها به دلیل شدت بارش های اخیر این شهرستان موضوع عجیبی نیست.

وی ادامه می دهد قسمت هایی از دهانه بیرونی غار که احتمال ریزش آن هم وجود داشت در پی بارندگی ها فرو ریخته است که هم اینک کارشناسان در حال بررسی موضوع و برآورد خسارت ها هستند.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس همچنین اضافه کرد: طرح مرمت و مقاوم سازی این غار تاریخی با مشاوره دانشگاه شیراز سال ها قبل تهیه شده است که طی سال های گذشته نیز عملیات مرمت و ساماندهی آن انجام شده.

وی به کمبود اعتبارات برای مرمت این اثر تاریخی اشاره می‌کند و می‌افزاید: متاسفانه به دلیل بهره‌برداری‌های متعدد بسیاری از ستونهای این غار باریک شده اند که احتمال ریزش آنها وجود دارد و باید هرچه سریع تر مورد مرمت و استحکام بخشی قرار گیرند که این امر نیازمند تخصیص اعتبارات گسترده ای است.

در ادامه این گفت وگو مازیار الطافی، از فعالان میراث فرهنگی شهرستان جهرم می گوید: دهانه غار سنگشکنان جهرم به دلیل تعداد ستونهای کمتری که دارد بر اثر فشار ناشی بارندگی و سیل ریزش کرده است.

وی با اشاره به حفره‌هایی که به مرور زمان و با ورود خودرو در سقف این غار ایجاد شده است، گفت: چکه کردن آب از سقف غار در سالهای گذشته هم وجود داشته اما شدت بارندگی‌های روزهای اخیر احتمال ریزش غار را دوچندان می‌کند.

الطافی از احتمال ریزش دوباره قسمت های مختلف غار خبر می دهد و می افزاید: هر گونه صدا و ضربه‌ای منجر به ریزش بیشتر این بنای تاریخی می‌شود.

غار سنگشکنان جهرم با شماره ۱۰۱۱۷ ثبت ملی شده و یکی از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری شهرستان جهرم به حساب می‌آید.