مشکلات مالی هنرمندان موسیقی

معمولا نگاه مردم به هنرمندان از هر جهتی بسیار بالا و مثبت است و گاها بر این عقیده ای که هنرمندان قشر مرفه جامعه هستند. ولی در نگاه واقع گرایانه به جز یک عدۀ کمی اکثر افرادی که در هنر هستند بعضا دچار مشکلات مالی هستند. البته سر صحبت من به کسانی است که موسیقی یا حتی دیگر هنرها را بعنوان شغل خود انتخاب کرده اند.
وقتی به زندگی خصوصی این افراد نگاه می کنیم متوجه مشکلات خواهیم بود تا جایی که حتی از امکانات اولیه زندگی به خوبی بهره مند نیستند.
شاید یک درصد از افراد شاغل در موسیقی از درآمد بسیار خوبی برخوردارند. خواننده هایی که در سطح اول موسیقی فعالیت دارند و با برگزاری کنسرتهای متعدد دارای درآمد خوبی هستند و یا اهنگسازان و تنظیم کنندگانی که با ساخت آهنگهای هیت مسیر درآمدی خوبی را پیدا کرده اند. همچنین نوازندگانی که در تولید اثار خوانندگان در استدیوهای مختلف نوازندگی می کنند و حتی روزانه درآمدهای میلیونی دارند.
تهیه کنندگان موفقی که در معرفی این خوانندگان و تولید اثار موفق و برگزاری کنسرتهایشان نقش اصلی را بازی می کنند.
ولی جز این دسته از اهالی موسیقی که درصد کمی از جامعه بزرگ موسیقی را تشکیل می دهند به جرات می توان گفت بقیه حتی دارای مشکلات مالی هستند. اساتید و معلم های موسیقی که نقش سازندگی را دارند با کمترین درآمدهای ممکن مشغول تدریس هستند. حتی گاها اکثر این مدرس های زحمتکش به قدری محو در تدریس می شوند که جایی برای پیشرفتهای شخصی خود ندارند. نه وقت برای ترقی سطح کیفی خود دارند و نه وقت برای اجرای کنسرت. و فقط و فقط به عشق پرورش شاگرد (و البته برای اینکه از نظر مالی به حداقل های ممکن برسند) اینده حرفه ای خود را فدای این بخش از زندگی مالی می کنند.

حال چه راههایی برای شاغلین در موسیقی می تواند باشد. قبل از توضیح این سوال شاید بارها شنیده ایم که نوازندگان یا آهنگسازان هیچوقت موسیقی را بعنوان شغل اول به فرزندان و شاگردان خود توصیه نمی کنند چون درگیر مشکلات موجود در این راه هستند. و اما چگونه می توان موسیقی را بعنوان یک شغل پردرآمد نگاه کرد و پذیرفت؟
شغل های مرتبط به موسیقی عبارتند از: خوانندگی، نوازندگی، آهنگسازی، تهیه کنندگی آثار صوتی و تصویری، فروشندگی سازها و آثار و کتاب موسیقی، صدابرداری و ضبط آثار (استودیو) و …
مشکل اصلی در اینجاست که معمولا اکثر کسانی که وارد موسیقی می شوند از روز اول به موسیقی به چشم حرفه نگاه نمی کنند. یعنی طرف از روی علاقه وارد موسیقی می شود طوری که تمام انرژی خود را به علاقه خود معطوف می کند. سر صحبت به آن دسته از دوستانی است که به علت فعالیت طولانی در موسیقی ماندگار می شوند و شاید مجبورا به علت بالا رفتن سن و یا درگیری همیشگی با موسیقی، هیچ حرفه ای جز موسیقی را نمی آموزند. این مطلب را به آن دلیل اشاره شد چون بسیاری از هنرجویان موسیقی بعلت سخت بودن از موسیقی جدا می شوند و یا نهایتا به صورت تفننی به آن نگاه می شود.
پس اولین و شاید تنها راه ممکن برای نجات این باشد که از روزهای اول ورود به این هنر، باید توسط خانواده یا مدرس ها به هنرجو این مطلب گوشزد شود که در کنار هنر باید به جنبه مادی آن هم نگاه شود. یعنی یا بعنوان شغل اول به ان فکر کنند و یا در کنار موسیقی، حرفه دیگری را بعنوان منبع درآمد داشته باشند.
اگر موسیقی را بعنوان شغل اول دید و تلاش کرد انگاه با انتخاب و سپری مسیرهای درست می توان خواننده یا نوازنده یا تهیه کننده خوب شد و البته می توان آهنگساز خوبی بود و آنگاه در کنار رشد فنی به مسئله مادی ان رسید. با ترکیب این دو یعنی رشد فنی و رشد مالی می توان یک هنرمند را هنرمند حرفه ای نامید.

نویسنده: محمد حداد